Πώς ένας πρώην πρύτανης αποφάσισε να ασχοληθεί με την πολιτική; Τι είναι αυτό που σας κινητοποίησε;
Είμαι ένας Έλληνας πολίτης, ενεργός πολιτικά από τη δεκαετία του ’70. Η οικονομική μου παιδεία είναι απολύτως συναφής με την πολιτική. Είχα πάντα πολιτικό λόγο και εξέφραζα την άποψή μου. Οι παρεμβάσεις μου υπάρχουν στην ιστοσελίδα μου, www.gatsiosblog.gr. Τις επόμενες μέρες θα κοινοποιήσω τις προγραμματικές θέσεις μου. Πάντως, δεν μπορώ να παραλείψω ότι οφείλω πολλά στους φοιτητές μου των τελευταίων 25 ετών.
Αναφέρεστε σε ένα εθνικό δημοκρατικό κόμμα. Ποιο είναι το πολιτικό στίγμα του;
Βρισκόμαστε σε πολύ βαθιά κρίση ως κοινωνία για έναν απλό λόγο. Δεν μπορέσαμε να αντιληφθούμε τις εξελίξεις τής εποχής μας σε παγκόσμιο επίπεδο και να εκτιμήσουμε σωστά τα μέτρα και τις δυνάμεις του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού. Θεωρούσαμε ότι μπορούμε να προοδεύουμε και να ευημερούμε χωρίς να προσαρμόζουμε τις αντιλήψεις μας και τον τρόπο που οργανώνουμε τη ζωή μας, ιδιαιτέρως δε την παραγωγή και την κατανάλωση, στις νέες πραγματικότητες της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας. Ότι μπορούμε να ζούμε με τις αντιλήψεις του 19ου αιώνα, εκλέγοντας και τους ανάλογους πολιτικούς, αλλά να απολαμβάνουμε τις καταναλωτικές χαρές του 21ου αιώνα. Αυτή ήταν μια καταστροφική ψευδαίσθηση!
Εθνικό δημοκρατικό κόμμα είναι αυτό που όχι μόνο θα εξηγήσει αυτήν την αντίφαση στο λαό –κάτι που κανένα από τα υπάρχοντα κόμματα δεν κάνει– αλλά και θα οργανώσει τις πρακτικές του για να μετασχηματίσει την κοινωνία. Βλέπετε εσείς σήμερα κάποιο από τα υπάρχοντα κόμματα να είναι σε θέση να κάνει κάτι τέτοιο; Και πέραν αυτού: βλέπετε να υπάρχει κάποιο κόμμα που να μιλά τη γλώσσα τής αλήθειας και της λογικής και να μην δημαγωγεί ποικιλοτρόπως; Που να αντιλαμβάνεται το θανάσιμο κίνδυνο που αντιμετωπίζει η χώρα και να κάνει τις κατάλληλες κινήσεις για να τον αντιμετωπίσει; Εγώ δε βλέπω. Γι αυτό πιστεύω ότι η δημιουργία ενός εθνικού, δημοκρατικού κόμματος, που έχει τις μεν ρίζες του στις δημοκρατικές παραδόσεις της νεοελληνικής ιστορίας, που αντιλαμβάνεται δε τις απαιτήσεις των καιρών και απαντά καταλλήλως, είναι μια άμεση ανάγκη.
Διατυπώνεται η άποψη ότι ο νέος φορέας θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει περίπτωση μετεκλογικής συνεργασίας με τη ΝΔ. Ποια είναι η γνώμη σας;
Υπάρχουν πολύ πιο σοβαρά πράγματα που θα πρέπει σε πρώτη φάση να ξεκαθαρίσει ο φορέας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, κάθε συμμαχία και σύμπραξη θα πρέπει να στηρίζεται σε ένα σαφές πρόγραμμα και μία ρητά διατυπωμένη συμφωνία. Για να γίνει μέρος της προσπάθειας σωτηρίας τής χώρας η ΝΔ, οφείλει να ξεπεράσει τα αμαρτήματα που τη βαραίνουν –και αυτά είναι συγκεκριμένα. Έχει έναν σκληρό κομματικό πυρήνα που είναι στενά συνδεδεμένος με το πελατειακό κράτος του παρελθόντος. Θα πρέπει να κάνει μια μεγάλη υπέρβαση που να περιλαμβάνει, ως απαραίτητο όρο, την αποδοχή της τεράστιας ευθύνης της, ειδικά στην περίοδο 2004-2009, για την κατάρρευση της χώρας. Δεν έχω δει να την κάνει.
Ποια θα είναι η σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν μπορεί παρά να βρίσκεται στον αντίποδα αυτού που αντιπροσωπεύει ο ΣΥΡΙΖΑ. Δηλαδή, αντί για τη δημαγωγία, την ανευθυνότητα και την αδιαφορία για τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας – κάτι, άλλωστε, που αποτελεί την πεμπτουσία του σταλινισμού– θα πρέπει να λέει την αλήθεια όσο δύσκολη και αν είναι αυτή, να προτάσσει το εθνικό από το κομματικό συμφέρον, να σκύβει πάνω στα πραγματικά προβλήματα βοηθώντας τις πιο ευάλωτες κοινωνικά ομάδες, όχι του «πελάτες» του πελατειακού κράτους. Καταλαβαίνετε, η σχέση δεν μπορεί παρά να είναι απολύτως ανταγωνιστική. Ουσιαστικά, ο ΣΥΡΙΖΑ προσφέρει ένα τέλειο υπόδειγμα για το τι δεν πρέπει να είναι ένα κόμμα που θέλει να βοηθήσει την πατρίδα να πάει μπροστά.
Έχετε μιλήσει πολλές φορές για την ανάκαμψη της χώρας. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις αυτής της ανάκαμψης;
Έχω συνοψίσει την άποψή μου στο «παραγωγή ή θάνατος». Η θεμελιώδης αδυναμία της ελληνικής οικονομίας και ρίζα της παρούσας κρίσης είναι η αναντιστοιχία μεταξύ μιας αδύναμης παραγωγικής βάσης και της πληθωρικής παροχής προσόδων στους πολιτικούς «πελάτες». Αναντιστοιχία που δημιουργήθηκε στη διάρκεια δεκαετιών και οξύνθηκε ακραία στην πρώτη δεκαετία του ευρώ. Οι δομές της οικονομίας και οι εφαρμοζόμενες πολιτικές ωθούσαν εκεί. Είναι σαφές ότι πρέπει να αλλάξουμε αυτές τις δομές και αυτές τις πολιτικές. Έργο που δεν είναι εύκολο, γιατί προσκρούει αφενός σε κατεστημένα συμφέροντα, αφετέρου σε αγκυλώσεις και συνήθειες που δημιουργούν κοινωνική αδράνεια και ακαμψίες. Γι αυτό, το κόμμα πρέπει να είναι σε θέση να συγκρουστεί με τη δημαγωγία και την επαγγελία εύκολων λύσεων, τον τρόπο, δηλαδή, που ακόμη λειτουργεί η πολιτική στην Ελλάδα. Όσο πρυτανεύει η δημαγωγία και η προσπάθεια ικανοποίησης των κατεστημένων συμφερόντων και του πελατειακού κράτους, δεν υπάρχει ελπίδα για ανάκαμψη. Οι επενδύσεις φεύγουν αντί να έρχονται και τραπεζικό σύστημα δεν υπάρχει. Πρέπει πολλά να γίνουν για να αλλάξουμε τις δομές της οικονομίας, ώστε τα κατεστημένα συμφέροντα να μην μπορούν να εμποδίζουν τις υγιείς επενδύσεις, την εύρυθμη λειτουργία της παραγωγής και τη δημιουργία παραγωγικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας. Πρέπει, δηλαδή, να μεταμορφώσουμε συνολικά την οικονομία και τη χώρα ολόκληρη. Είναι δύσκολη προσπάθεια, αλλά άλλος δρόμος προς την σωτηρία δεν υπάρχει.
