Τι σηματοδοτεί η υποψηφιότητά σας για τις διεργασίες στην Κεντροαριστερά; Πως αποφασίσατε να εμπλακείτε στη διεκδίκηση της ηγεσίας;
Θέλει να σηματοδοτήσει τη σύγκρουση ανάμεσα στο νέο και στις ποικίλες εκδοχές του παλιού. Αυτήν την μάχη δίνω και για αυτό ζητώ τη συμμετοχή των πολιτών και την υποστήριξή τους. Ενώ οι κίνδυνοι για την Ελλάδα ελλοχεύουν, ο πολιτικός κόσμος συνεχίζει την ίδια πορεία προσκολλημένος στις αντιλήψεις και συμπεριφορές που μας έφεραν στην παρούσα κατάσταση. Λες και δεν άλλαξε τίποτε.
Αυτό, λοιπόν, που με ώθησε να διεκδικήσω την προεδρία, δημοσιοποιώντας ευρύτερα τις απόψεις μου, είναι η πεποίθησή μου πως η ανεπάρκεια του παλαιού πολιτικού κόσμου και η εξ αιτίας του παραίτηση του ελληνικού λαού από την πολιτική, συνιστούν πολλαπλασιαστές των κινδύνων που μας απειλούν. Καλώ τους πολίτες να συμβάλλουν στην εθνική και παραγωγική ανόρθωσή μας αρχίζοντας από την ανανέωση του πολιτικού συστήματος. Πιστεύω ότι και η παράταξη και η χώρα χρειάζονται ανθρώπους οι οποίοι συνδυάζουν το εθνικό όραμα με γνώσεις και διοικητική ικανότητα. Εκείνο που μετά βεβαιότητος δε χρειάζονται είναι δια βίου ανεπάγγελτους που σταδιοδρομούν ως επαγγελματίες πολιτικοί.
Ποιο θα πρέπει να είναι το ιδεολογικό πρόσημο του νέου φορέα και πως θα μπορέσει αυτή η νέα Παράταξη να προσελκύσει τους πολίτες;
Αν και γνωρίζω καλά μαθηματικά και την έννοια του πρόσημου, επιτρέψτε μου να σας πω ότι στην περίπτωση της χρεοκοπημένης Ελλάδας, που είναι το σημαντικό, αλλά και της περί πρόσημων «τιποτολογίας» συνυποψήφιών μου, αυτή είναι μία συζήτηση χωρίς πραγματικό περιεχόμενο. Όλα τα υποτιθέμενα πρόσημα ήταν και είναι αρνητικά. Αυτή η συζήτηση αντιστοιχεί σε ένα νηπιακό στάδιο πολιτικής ανάπτυξης και σε μια παρωχημένη πολιτική τοπογραφία. Παρότι έχω εκφράσει την προτίμησή μου για τον όρο κέντρο –δηλώνω κεντρώος, εάν τέλος πάντων πρέπει να δηλώσω κάτι–, στην πραγματικότητα το όλο θέμα με αφήνει αδιάφορο. Προσπαθώ πάντοτε να μεταφέρω τη συζήτηση από τους όρους που πολλές φορές δεν έχουν κανένα περιεχόμενο στην ουσία, στα πραγματικά επιχειρήματα και στα γεγονότα.
Η χώρα πρέπει να μάθει να σκέφτεται με το δικό της μυαλό, όχι με το μυαλό άλλων. Να εφευρίσκει, όχι να αντιγράφει. Στο πεδίο αυτό θα κριθεί το νέο κόμμα: θα πρέπει να προτείνει λύσεις ελληνικές που θα έχουν προέλθει από την επεξεργασία της δικής μας εμπειρίας, μέσα από την δική μας πνευματική και διανοητική προσπάθεια και την δική μας ειλικρινή αναζήτηση λύσεων και διεξόδων. Αλλιώς δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Η φιλολαϊκή πολιτική δεν χρειάζεται κανένα πρόσημο, δεν ανήκει ούτε στην παραδοσιακή δεξιά ούτε στην παραδοσιακή αριστερά, ούτε σε επαγγελματίες πολιτικούς καριέρας που μιλούν με θεολογικούς όρους για τη δημοκρατική παράταξη. Πραγματική φιλολαϊκή πολιτική είναι αυτή που δίνει σε ένα έθνος τη δυνατότητα να ζει με τις δικές του δυνάμεις, με αξιοπρέπεια και, κυρίως, με θετικές προοπτικές για το μέλλον. Μια τέτοια πολιτική χρειαζόμαστε. Δεξιά, αριστερά, κεντροδεξιά, κεντροαριστερά και τα λοιπά είναι πολύ ανίσχυροι και σχεδόν ακατάλληλοι όροι. Χρησιμοποιούνται πολλά επίθετα για να πληρώσουν το κενό ουσίας και θέσεων. Οι «ταμπέλες» υποκρύπτουν πνευματική ραστώνη παρά ο,τιδήποτε άλλο. Τα δόγματα καταστρέφουν τη σκέψη, οι ιδεολογισμοί παρεμποδίζουν τη δημιουργικότητα.
Πιστεύετε πως πρέπει να διαλυθούν τα υπάρχοντα κόμματα μετά τις εκλογές για να δημιουργηθεί το «νέο» ή θα είναι μοιραίο λάθος;
Γύρω από αυτό το θέμα δεν πρέπει να γίνεται καν συζήτηση. Δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο κόμματα που αποτελούνται από άλλα κόμματα, «κόμματα κομμάτων». Η δημιουργία ενός εντελώς νέου φορέα είναι απολύτως απαραίτητη και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί αν ήταν μία συγκόλληση, ένα μετωπικό σχήμα άλλων κομμάτων, δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει, δεν θα είχε καμία αξιοπιστία και κανείς δεν θα ασχολιόταν μαζί του. Δεύτερον, το οποίο είναι και το πιο σοβαρό, είναι το εξής: τα παλιά κόμματα έχουν κλείσει τον κύκλο τους.
Υπήρξατε παλιότερα στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Τι απαντάτε σε όσους υποστηρίζουν πως το ΠΑΣΟΚ φταίει σε πολύ μεγάλο βαθμό για την πολυεπίπεδη κρίση, που πλήττει τη χώρα μας;
Ανδρώθηκα και διαμορφώθηκα πολιτικά μέσα στο ΠΑΣΟΚ την δεκαετία του 1970. Αποχώρησα, βεβαίως, πολύ νωρίς για τους γνωστούς λόγους που έχω αναφέρει και αλλού: διότι δεν μπορούσα να ακολουθήσω την πορεία τού εναγκαλισμού με το πελατειακό κράτος και με τα συμφέροντα του παρασιτισμού που, δυστυχώς, από μία στιγμή και μετά, έγιναν η κεντρική πολιτική του ΠΑΣΟΚ. Παρέμεινα, πάντως, ενεργός στο δημόσιο διάλογο. Όλες οι παρεμβάσεις μου υπάρχουν στην ιστοσελίδα μου, www.gatsiosblog.gr
Αισθάνομαι συμπάθεια και πολιτική συγγένεια με τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ, ειδικά αυτόν που έχει απομείνει τώρα που οι κρατιστές έφυγαν για να ενσωματωθούν στο ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να συνεχίσουν να εφαρμόζουν και να προωθούν τις καταστροφικές για τη χώρα πολιτικές τους. Πλην όμως, και το εναπομείναν ΠΑΣΟΚ δεν είναι σε θέση, με τη λογική και την ιδεολογία που είναι ενσωματωμένη μέσα στις δομές του και στις λειτουργίες του, να δώσει απαντήσεις στα προβλήματα της Ελλάδας. Καταρχήν έχει το ίδιο βασικό πρόβλημα που έχει και η Νέα Δημοκρατία: δεν έχει εξηγήσει στον κόσμο ποια ήταν τα σφάλματα που έκανε σε όλη τη διάρκεια των κυβερνήσεών του, που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Έχετε ακούσει κάποιο από τα στελέχη του να μιλάει για αυτό; Αν όμως δεν το πεις αυτό, οι μεν πολίτες δεν θα σε πιστέψουν ποτέ η δε πολιτική σου δε θα μπορεί να έχει κατεύθυνση –ακριβώς αυτό που συμβαίνει σήμερα με το ΠΑΣΟΚ, το οποίο για τους λόγους αυτούς δεν πρόκειται να γίνει ποτέ ξανά πλειοψηφικό στην κοινωνία. Και, πέρα από αυτό, έχετε ποτέ ακούσει από τα στελέχη που είναι συνδεδεμένα με το ΠΑΣΟΚ να σας μιλούν για τις πραγματικές τομές που πρέπει να γίνουν στην Ελληνική κοινωνία;
Με το να μιλάμε, και μάλιστα με θεολογικούς όρους, για την παράταξη και για την ανάγκη επιβίωσής της δεν προσφέρουμε τίποτε στον ελληνικό λαό. Αντίθετα, εκείνο που έχει σημασία και που θα καθορίσει την πορεία τού όλου εγχειρήματος είναι να δώσουμε απαντήσεις στα υπαρκτά προβλήματα της χώρας. Εάν επικρατήσει η αντίληψη αναπαραγωγής του Πασοκικού παρελθόντος, ακόμη και με μια ελαφρά διαφοροποιημένη οργανωτική μορφή, το αποτέλεσμα δεν θα είναι τίποτε άλλο παρά η συνέχιση του εκφυλισμού και της παρακμής όλου του κεντρώου δημοκρατικού πολιτικού χώρου.
Σας ανησυχεί το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον στις δημοσκοπήσεις, δείχνει να μην υποχωρεί; Μπορεί το ενιαίο σχήμα της Κεντροαριστεράς να «σπάσει» το δίπολο ΝΔ- ΣΥΡΙΖΑ;
Με ανησυχεί ότι η Ελλάδα, η οποία εισήλθε το 2008 σε μία διαδικασία κατάρρευσης των οικονομικών δομών τις οποίες είχε δημιουργήσει στη διάρκεια των περασμένων δεκαετιών, συνεχίζει σε αυτήν την πορεία, με άγνοια των κινδύνων και με αυταπάτες. Στις οποίες συνέβαλε και συμβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ. Νομίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποχωρήσει μια και καλή.
Ο κ. Τσίπρας, πλέον, έχοντας απολέσει την πολιτική ισχύ που του προσέδιδε η δημαγωγική επαγγελία τής, με μαγικό τρόπο, επαναστατικής κατάργησης των συνεπειών που είχε η κρίση επάνω στους πολίτες, στηρίζει πλέον την πολιτική του στην, και τροφοδοτείται μόνο και μόνο από την αποστροφή των πολιτών για το παλαιό πολιτικό σύστημα. Επιχειρεί να εμφανισθεί ως το «νέο» παρά το ότι αυτός και η παρέα του είναι, και αποδεικνύονται κάθε ημέρα, εξέχοντες και διακεκριμένοι εκπρόσωποι του παλιού πολιτικού συστήματος της δημαγωγίας, της πελατοκρατίας και του παρασιτισμού. Δυστυχώς, όμως, η λαθροχειρία του αυτή βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην συνεχιζόμενη απουσία από την ελληνική πολιτική ζωή ενός φερέγγυου και αξιόπιστου πολιτικού σχηματισμού του Κέντρου. Ενός πολιτικού φορέα που δε θα ευθύνεται για την δημιουργία της κρίσης που πλήττει την ελληνική κοινωνία και που δεν θα τον βαρύνουν τα κρίματα και η αναξιοπιστία των πελατειακών κομμάτων. Ενός πολιτικού φορέα που θα μιλάει την γλώσσα της αλήθειας στον ελληνικό λαό και θα μπορεί ειλικρινά να του εξηγήσει ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη. Το δίπολο ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ μπορεί να σπάσει όχι από ένα «ενιαίο σχήμα της κεντροαριστεράς», όπως το λέτε, αλλά από αυτόν τον νέο φορέα στον οποίον αναφέρομαι.
Θα μπορούσατε να συνεργαστείτε, υπό όρους, με τη ΝΔ, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση και η χώρα να μην οδηγηθεί σε «αλυσιδωτές» εκλογές;
Η αλήθεια είναι πως η ΝΔ, η ελληνική δεξιά, φέρει τόσο διαχρονικά όσο ειδικότερα την περίοδο 2004-2009, την κύρια ευθύνη για τη χρεοκοπία και την κατάρρευση της χώρας. Για τη Νέα Δημοκρατία δεν τρέφω καμιά συμπάθεια και δεν έχω καμιά εμπιστοσύνη, πιστεύω δε ότι οφείλει να απολογηθεί στον ελληνικό λαό για την επέλευση της κρίσης.
Για να γίνει μέρος της προσπάθειας σωτηρίας της χώρας η ΝΔ οφείλει και πρέπει να ξεπεράσει τα αμαρτήματα που τη βαραίνουν, και αυτά είναι συγκεκριμένα. Έχει μία κομματική βάση και έναν κομματικό πυρήνα που είναι στενά συνδεδεμένοι με το πελατειακό κράτος του παρελθόντος. Και δεν είναι μόνο αυτό. Ο «σκληρός πυρήνας» βρίσκεται ουσιαστικά σε σιωπηρή συμφωνία με την κυβερνώσα παράταξη, αποβλέποντας σε ένα πολύ συγκεκριμένο σκοπό: όχι μόνο να απαλλάξουν την καταστροφική διακυβέρνηση της περιόδου 2004-2009 από τις ευθύνες της για την καταστροφή της χώρας, αλλά και να διαφυλάξουν όσα δυνατόν περισσότερα στοιχεία τού πελατειακού κράτους που δημιούργησαν επί δεκαετίες. Θα πρέπει να κάνει μεγάλη υπέρβαση, την οποία δεν την έχω δει ακόμη. Η υπέρβαση αυτή περιλαμβάνει ως απαραίτητο όρο την αποδοχή της τεράστιας ευθύνης της, ειδικά στην περίοδο 2004-2009, για την κατάρρευση της χώρας.
Αν είναι αναπόφευκτο να συζητήσει ο νέος φορέας για συνεργασία με αυτή τη Νέα Δημοκρατία, αυτό θα πρέπει, όπως έχω ξαναπεί, να γίνει στη βάση μιας πολύ αυστηρά καθορισμένης συμφωνίας από την οποία δεν θα επιτρέπεται να παρεκκλίνουμε ούτε στο ελάχιστο.
Είστε ικανοποιημένος από τους μέχρι τώρα χειρισμούς του κ. Αλιβιζάτου και της Επιτροπής όσον αφορά στα διαδικαστικά ζητήματα της ψηφοφορίας;
Νομίζω είναι ικανοποιητικοί. Θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. Η πίεση που του ασκείται με την «αγωνία» να γίνουν σύντομα οι εκλογές –με σκοπό ένα προκαθορισμένο ή επιθυμητό αποτέλεσμα, με περιορισμένη συμμετοχή– επικαλείται και διαδικαστικές δυσκολίες για θέματα όπως η ηλεκτρονική ψηφοφορία, οι απόδημοι κλπ. Η διαδικαστική δυσκολία προκύπτει μόνο και μόνο από την προσπάθεια, συνειδητή ή ασυνείδητη, να στηθεί ένα σκηνικό τέτοιο ώστε να παρουσιασθεί το εγχείρημα του νέου φορέα ως αναβάπτιση του παλιού. Αυτό, βέβαια, δεν μπορεί να κινητοποιήσει μεγάλο αριθμό πολιτών. Μέρος αυτής της προσπάθειας είναι η επιχείρηση υποβάθμισης της δίκης μου υποψηφιότητας –φαντάζομαι την έχετε επισημάνει.
Στην εξασφάλιση όρων ισονομίας μεταξύ των υποψηφίων η Επιτροπή φαίνεται ότι δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα. Αλλά, τουλάχιστον, για τη διαδικασία της εκλογής πρέπει και οφείλει να φροντίσει ότι το σύστημα ηλεκτρονικής διασύνδεσης των εκλογικών τμημάτων (on line) θα δουλεύει άψογα την ημέρα των εκλογών και, επίσης, να φροντίσει άμεσα για τη δημοσιοποίηση των κανόνων τής εκλογικής διαδικασίας σε όλους τους πολίτες, μέσω σχετικών δημοσιεύσεων στα μέσα μαζικής ενημέρωσης –δεν νομίζω κάποιο από αυτά θα της αρνηθεί μια καταχώρηση αυτού του τύπου δωρεάν ή με πολύ χαμηλό κόστος. Απλά πράγματα, όπως πότε θα διεξαχθούν οι εκλογές, ποιοι είναι οι υποψήφιοι και το ότι η εκλογική διαδικασία είναι ανοιχτή σε όλους ανεξαιρέτως τους πολίτες. Οφείλει να ενημερώσει την κοινή γνώμη –αυτό είναι υποχρέωσή της ως Επιτροπή Διαφάνειας και Δεοντολογίας.
Το θέμα της ταυτότητας φύλου και η στάση της ΔΗΣΥ ανέδειξε ίσως ένα πρόβλημα από το μέλλον για το κατά πόσο μπορούν να συνυπάρξουν τόσο πολλές διαφορετικές «φωνές» στο νέο φορέα ή μήπως όχι;
Νομίζω ανέδειξε το πρόβλημα των νηπιακών χειρισμών εκ μέρους της αντιπολίτευσης, έναντι κυριολεκτικά συνδικαλιστικών χειρισμών του κ. Τσίπρα και της παρέας του. Αυτό είχε συμβεί και το 2015, όταν ο κ. Τσίπρας δεν είχε την πλειοψηφία στο κόμμα του για να ψηφίσει την συμφωνία που συνήψε –το 3ο μνημόνιο. Δυστυχώς οι ηγέτες της αντιπολίτευσης και κυρίως εκείνοι του κεντρώου χώρου στερούνται βάθους στους χειρισμούς τους –τότε κάποιοι ήλπιζαν να συγκυβερνήσουν με τον κ. Τσίπρα, μερικοί το κρυφοελπίζουν και τώρα. Δεν φρόντισαν και τότε ούτε να διαφυλάξουν τη χώρα από την νέα, άτακτη χρεοκοπία στην οποία την οδηγούσε ο κ. Τσίπρας με την παρέα του, ούτε από τους μετέπειτα τυχοδιωκτισμούς του.
Πάντως, βρίσκω να είναι γελοίο, και κατά μίαν έννοια υπονομευτικό τού κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, το να περνούν νόμοι που τους καταψηφίζει η μία πτέρυγα της συμπολίτευσης.